دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی

بررسی توانایی های غیرشناختی و نقش آن در سلامت روانی و رابطه میان هوش هیجانی و سلامت روانی

 
 
مقدمه
هیجانات رویدادهای درونی هستند كه زیر مجموعه های روان شناختی بسیاری نظیر؛ پاسخ های زیست شناختی، شناخت ها و آگاهی‌های هشیار را هماهنگ می سازند. هنگامی كه رابطه شخص با خانواده و با همه انسان ها تغییر كند، هیجانات شخص نیز، تغییر خواهند كرد.به عنوان مثال: شخصی كه خاطرات شیرینی از دوران كودكی به خاطر آورد، ممكن است دنیا به نظرش شاداب تر و بسیار مسرت بخش‌تر به نظر آید. زیرا هیجانات روابطی را در این حس (فضا) می‌كنند كه تداعی كننده معنایی مرتبط با این روابط می باشند (اسكو ارز و كلر، 1983 ؛ به نقل از مایر، 2001) 
 
هوش هیجانی اصطلاح نسبتاً جدیدی است كه در تكمیل مفهوم هوش سنتی بر سهم اجتماعی، شخصی و هیجانی دررفتار هوشمندانه تأكید دارد (گاردنر، مایر و سالووی 1983 ، وكسلر 1940 ، 1943 ، 1958 ؛ به نقل از مایر و سالووی 1995).هوش هیجانی به عنوان یك مفهوم جدید از دهه 1990 وارد ادبیات روان شناختی شده و حاصل در هم تنیدگی دو حس هیجانی و عقلانی و رابطه متقابل عقل و احساس است.هوش هیجانی مولفه تازه ای است كه خیلی از محققان به كاربرد آن در امور مختلف علاقمندند. نظریه هوش هیجانی و دیدگاه یوسنی درباره پیش بینی عوامل موفقیت در زندگی از جمله پیشرفت تحصیلی و مقابله كارآمد با عوامل فشارزا به عنوان منشأ اختلالهای روانی فراهم می آورد، زیرا بسیاری از ویژگی های شخصیتی همچون همدردی، خودگرایی، خوش بینی، خودانگیختگی، كنترل تكانه ها، خودآگاهی و مدیریت هیجان، زمینه ساز موفقیت در عرصه های گوناگون زندگی هستند. 
 
به نظر می رسد هوش هیجانی از شخصیت و شاخص های شناختی (مثل هوشبهر) متمایز است و در پیش بینی پیامدهای واقعی و اساسی زندگی موثر باشد. به عبارت دیگر «هوش هیجانی ممكن است بهترین پیش بینی كننده موفقیت شخص در زندگی باشد» (سیاروچی و همكاران 2001).افرادی كه از هوش هیجانی پایینی برخوردارند قادر نیستند از سازوكارهای منسجم و منظم استفاده كنند بنابراین مستعهد ابتلاء به اختلالات اضطرابی می باشند (سیاروچی و همكاران 2001). در مورد سلامت و بهداشت روانی دیدگاه ها و تعاریف زیادی برشمرد و عوامل زیادی را در داشتن و نداشتن بهداشت و سلامت روانی ذكر كرد: شناخت خود و محیط، داشتن ثبات عاطفی، تسلط بر هیجان ها، پذیرش مسئولیت، توانایی گرفتن تصمیمات شخصی، داشتن توانایی رویارویی با مشكلات و استدلال ها (پورافكاری، 1379)، بهداشت روانی را نیز می‌توان نوعی قابلیت ارتباط هماهنگ با دیگران، تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی، حل تضادها و تمایلات شخصی به طور مناسب و منطقی داشت (گنجی، 1376).
 
 
 
کلمات کلیدی:

هوش هیجانی

سلامت روانی

بهداشت روانی

توانایی های غیرشناختی

رابطه هوش هیجانی و سلامت روانی 

 
 
 
 
بیان مسأله 
ما امروزه در عصری زندگی می كنیم كه سلامت روانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا كه به موازات پیشرفت های تكنولوژیكی – صنعتی – اقتصادی و اجتماعی، نابسمانی های روانی و روز به روز در حال گسترش است و بسیاری از افراد از ناراحتی های روانی به شدت رنج برده و نه تنها خود در عذاب هستند بلكه خانواده و در نهایت جامعه را نیز دچار مشكل می كنند (لشگری 1381).در آغاز هزاره سوم میلادی، زمان بحث و گفتگوی تمدنها و نیز در عصر شكوفایی تكنولوژی و افزایش امكانات و ابزار زندگی باید بشر امروز بیش از هر زمان دیگر احساس آرامش و امنیت داشته باشد. كمترین مشكلات جسمانی و روانی، كمترین حادثه و كمترین نگرانی را داشته باشد.
 
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران، اصلاح محیط فردی و اجتماعی و حل تضادها و تمایلات شخصی به طور منطقی، عادلانه و مناسب خبر از سلامتی روان را می دهد.دانشمندان اعتقاد دارند كه سلامت روانی از مهم ترین ابعاد سلامتی بوده و هر گونه اختلال در آن می تواند مشكلات جدی و شایعی در هر گروه جمعیتی ایجاد كند، بنابراین بهداشت و یا سلامت روان علاوه بر اینكه یك وظیفه شرعی و ضرورت انسانی محسوب می گردد توجه و یا بی توجهی به آن می تواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بسیار بارزی را به وجود آورد. 
 
طی سالهای متمادی، روان شناسان برای طبقه بندی و تعریف هوش تلاش كرده اند، در قرن گذشته هوش، (هوشبر) IQ مورد سنجش قرار می گرفت كه تلاش می كرد ظرفیت شناختی و عملكردی (مثل توانایی شخص برای یادگیری، به خاطر آوردن، دلیل آوردن، انتزاع)، را ارزیابی نماید. از آغاز دهه 1990 بحث در زمینه اثرات روان شناختی هیجان و كاركردهای انطباقی آن و نیز ماهیت رابطه هیجان و شناخت با معرفی مفهوم هوش هیجانی ابعاد تازه ای به خود گرفت. مفهوم هوش هیجانی، دنیای تازه و عمیقی در فهم هوش انسان گشوده است و توانایی برای ارزیابی هوش كلی یا عمومی منفی كمتری را تجربه كنند. آنها همچنین در ایجاد و حفظ روابط كیفی بالا مهارت دارند. به طور كلی هوش هیجانی با وقایع و پیامدهای زندگی ارتباط دارد و به اقرار در فهم و پیش بینی جنبه های گوناگون زندگی روزمره كمك می كند (سیاروچی، چان، روبرتس، كاپوتی، 2001 ؛ به نقل از سیاروچی و همكاران 2002، به نقل از نوری 1383). 
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب 
 
فصل اول : كلیات پژوهش 
مقدمه 1
بیان مسأله 4
اهمیت نظری و عملی پژوهش 8
پیشینة تحقیق 9
اهداف پژوهش 10
فرضیه های پژوهش 10
تعاریف مفاهیم 11
تعاریف نظری 11
تعاریف عملیاتی 12
 
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینة پژوهش 

تعاریف هوش هیجانی 13

ویژگیهای هوش هیجانی 14

سیر مطالعه‌ی هوش هیجانی 18

اندازه گیری هوش هیجانی 21

پرسشنامه هوش هیجانی پتراید زوفارنهام 24
هوش هیجانی و بیماریهای روانی 28

ابراز هیجان و پیامدهای آن در قلمرو سلامت 31

افزایش هوش هیجانی 34
تعاریف سلامت روانی 53
اهداف و مقاصد بهداشت روانی 55
بهداشت روانی 57

معیارهای بهداشت روانی در مكتب اسلام 60

تعریف بهداشت روانی و سه سطح پیشگیری 62

اصول بهداشت روانی 66

پژوهش های انجام شده در زمینه رابطه هوش هیجانی یا سلامت روانی 70

 
فصل سوم : روش تحقیق 
جامعه آماری 87
روش نمونه گیری 87
روش اجرای پژوهش 94
تجزیه و تحلیل اطلاعات 94
 
فصل چهارم : تحلیل داده‌ها 
مقدمه 95
فرضیه‌های SPSS 96
آمار توصیفی 97
آمار استنباطی 113
 
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری 
مقدمه 122
ارائة فرضیه‌ها 124
بحث و نتیجه گیری 133
پیشنهادات 135
محدودیت‌ها 135
منابع و ماخذ 136