دانلود پایان نامه رشته حقوق

ارزیابی معامله خرید و فروش دین از نگاه حقوقی

 
 
 
 
 
 
مقدمه:
در این پایان نامه، طی دو فصل جداگانه معامله خرید و فروش دین از دیدگاه حقوقی بررسی شده است، که برای تبیین و بررسی حقوقی این معامله و توجیه آن مقدمتاً می بایست ماهیت عقد بیع روشن گردد برای همین منظور، پس از تعریف لغوی بیع و جایگاه آن در قرآن کریم، تعریف ارائه شده از بیع در قانون مدنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ایرادهایی که از سوی حقوقدانان بر آن  وارد شده بیان و همچنین تعاریف دیگری از بیع تاکنون از سوی صاحبنظران ارائه شده ذکر و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در آخر تعریف پیشنهادی بیان گردید و همچنین مالیت خود دین و شرایط دینی که می تواند مورد معامله قرار گیرد بحث شده و همچنین مشخصات معامله خرید و فروش دین و مقایسه آن با معاملات مشابه دیگر انتقال طلب، تبدیل تعهد، سلف و حواله صورت گرفته است.
  
 طرح بحث خرید و فروش (بیع) در این نوشتار بدین جهت است كه موضوع رساله خرید و فروش دین است و بدیهی است كه این معامله از لحاظ حقوقی و فقهی بررسی گردد.اما ابتدا می‌بایست عقدبیع تبیین گردد تا كاملاً روشن شود كه آیا معامله نسبت به دین در قالب این عقد توجیه‌پذیر است.همچنین شرایط دین نیز بررسی مگردد.در گفتار اول بیع از لحاظ لغوی، مفهوم بیع در قرآن كریم و سپس تعریف بیع مطابق قانون مدنی ایران و برخی كشورها از جمله انگلستان و مصر و همچنین تعاریف ارائه شده دیگر توسط فقهای عظام ذكر و شرح مختصری داده می‌شود و در آخرباروشن شدن ماهیت آن، تعریف پیشنهادی از بیع ارائه می‌گردد.
 
لفظ بیع از نظر لغوی مصدر باع می‌باشد كه عبارتست از «مبادله مال به مال » مراد از كلمه اول مال مبیع و مراد از مال دوم در عبارت همان ثمن و عوض معامله است كه مشتری آنرا به بایع منتقل می‌كند . بیع در زبان فارسی به معنای خرید و فروش است و به همین دلیل از اضداد است. و غالباً از اخراج مبیع از تملك در مقابل ثمن اطلاق می‌گردد . اما بر «شراء» یعنی اخراج ثمن از تملك در مقابل مبیع نیز اطلاق می‌گردد. در حدیث منقول از پیامبر اكرم (ص) كه فرموده‌اند: «هیچیك از شما نباید هنگامی كه برادرش در حال بیع است در معامله او دخالت كند .»، در معنای شراء استعمال گردیده است زیرا معروف است كه زمانی كه مشتری اول در حال معامله و خرید كالا از بایع است مشتری دیگر با افزودن بر قیمت آن كالا در خرید مشتری اول دخالت می‌كند و لذا نهی بر مشتری واقع گردیده است نه بر بایع.
    بنابراین كلمه بیع در لغت از اضداد بوده و هم در مورد فروش و هم خرید كالاها به كار برده می‌شود« اما نباید از نظر دور داشت كه این كلمه در عرف بیشتر در مورد فروش یعنی فعلی كه توسط بایع صورت می‌گیرد استعمال می‌شود و این امر با توجه به این كه الفاظ حمل بر معانی عرفی آنها می‌باشد حائز اهمیت است و به همین دلیل است كه در عقد بیع اصالت با تملیك مبیع به شخص خریدار است و تملك امری فرعی است .»    
 
 
 
 
 
 
فهرست مطالب
مقدمه: 2

بررسی حقوقی معامله خرید و فروش دین 2

فصل اول: ماهیت عقد بیع و شرایط دین مورد معامله 2

مبحث اول شناخت عقد بیع 3
گفتار اول: تعریف و مفهوم بیع 3
بند اول: تعریف لغوی بیع 3
بند دوم: تعریف بیع در قرآن 4
بند سوم: تعریف قانون مدنی و نقائص آن 5
بند چهارم: تعاریف دیگر بیع و نقد آنها 17
بند پنجم :تعریف انتخابی بیع 26
گفتار دوم: امكان دین بودن مبیع 31
مبحث دوم: شرایط دین مورد معامله 37
گفتار اول: دین باید موجود و ثابت در ذمه باشد. 38
گفتار دوم: معین بودن دین و مدت آن 42
گفتار سوم: منفعت عقلایی دین 43
گفتار چهارم: مشروع بودن دین 44
 

فصل دوم: اوصاف معامله خرید و فروش دین و مقایسه آن با معاملات دیگر 44

مبحث اول: اوصاف و ویژگی معامله خرید و فروش دین 45
گفتار اول: خرید و فروش دین، بیع ما لم یقبض نیست. 45
گفتار دوم: خرید و فروش دین یك عقد تبعی است. 50
گفتار سوم: خرید و فروش دین یك عقد لازم است. 53
گفتار چهارم: خرید و فروش دین عقد تملیکی است. 54
مبحث دوم: مقایسه معامله خرید و فروش دین با عقود دیگر 60
گفتار اول: تمایز معامله خرید و فروش دین با سلف 60
گفتار دوم: تمایز معامله خرید و فروش دین با تبدیل تعهد بوسیله تبدیل دائن 64
گفتار سوم: تمایز بیع دین و انتقال طلب 67
گفتارچهارم: تمایز معامله خرید و فروش دین از عقد حواله 71
منابع و مأخذ 75