هوش معنوی از روابط فیزیكی و شناختی فرد با محیط پیرامون خود فراتر رفته و وارد حیطه شهودی و متعالی دیدگاه فرد به زندگی خود می گردد. این دیدگاه شامل همه رویدادها و تجارب فرد می شود كه تحت تأثیر یك نگاه كلی قرار گرفته اند. فرد می تواند از این هوش برای چارچوب دهی و تفسیر مجدد تجارب خود بهره گیرد. این فرایند قادر است از لحاظ پدیدار شناختی به رویدادها و تجارب فرد معنا و ارزش شخصی بیشتری بدهد (نازل، 2004). پیشینه نظری و فصل دوم پایان نامه هوش معنوی عنوان این پژوهش می باشد.

آمرام معتقد است هوش معنوی شامل حس معنا و داشتن مأموریت در زندگی، حس تقدس در زندگی، درك متعادل از ارزش ماده و معتقد به بهتر شدن دنیا می شود (آمرام، 2005).بعضی از ویژگی های فردی كه برای بهره گیری از هوش معنوی مفید هستند عبارتند از: خردمندی، تمامیت (كامل بودن)، دلسوزی (مك مولن، 2003)، دیدگاه كل نگر داشت، درستی و صحت، ذهن باز داشتن و انعطاف پذیری (زهرو دریك، 2000). این ویژگی ها روش های متفاوتی را برای دانستن از طریق روش های غیر زبانی و غیر منطقی مانند رویا، شهود و تجربه عرفانی جهت دستیابی به سطوح عمیق تر معنا ارائه می كنند (نازل، 2004).سانتوس معتقد است هوش معنوی در مورد ارتباط با آفریننده جهان است، وی این هوش را توانایی شناخت اصول زندگی (قوانین طبیعی و معنوی) و بنا نهادن زندگی بر اساس این قوانین تعریف كرده است:

فهرست مطالب
2-2)هوش معنوی    2
2-2-1) هوش    2
2-2-2)معنویت    3
وگان بعضی از خصوصیات معنویت را چنین عنوان کرده است:    5
از سوي دیگر، معنویت داراي سه بعد است:    5
2-2-3)هوش معنوي    6
فریدمن و مک دونالد  پس از مرور معانی مختلف معنویت، مؤلفه های مهم آن را چنین عنوان می نمایند:    11
بروس لیچفیلد   مشخصات هوش معنوی را چنین مطرح می کند:    12
جدول 1 : تعاريف هوش معنوي به همراه نام و سال ارائه (محقق)    12
2-2-4)جايگاه هوش معنوي در سازمان    14
2-2-5)مقايسة رفتار افراد داراي هوش معنوي قوي و افراد داراي هوش معنوي ضعيف    17
جدول 2.مقایسه رفتار افراد داراي هوش معنوي قوي و افراد داراي هوش معنوي ضعیف    17
2-2-6)بررسي الگوهاي رايج هوش معنوي    19
۱. الگوي ايمونز    19
۲. الگوي امرام و دراير    21
۳. الگوي سيسك و تورنس    21
۴. الگوي زوهار( ۲۰۰۴)    22
2-2-7)ابعاد هوش معنوی بر اساس دیدگاه زوهر و مارشال    25
2-2-8)مولفه های ۱۲ گانه هوش معنوی :    25
2-2-9)برخي از مؤلّفه هاي هوش معنوي در آموزه هاي ديني    28
2-2-10)رشد هوش معنوی    30
2-2-11)هوش معنوی و سلامت روانی    33
2-2-12)مقایسه هوش معنوی با هوشهای دیگر    33
شکل شماره 1ـ رابطه هوشها (ویگلزورث، 2004)    34
جدول شماره 3ـ مقايسه هوش معنوي و هوش متعارف (مک هاوک، 2002).    35
2-2-13)اجزاء هوش معنوی:    36
2-2-14)مدل های هوش معنوی    37
2-2-14-1) مدل وگان:    37
2-2-14-2)مدل بروس لیچفیلد    38
2-2-14-3)مدل ایمونز    38

پیشینه تحقیق در مورد هوش معنوی

2-3-1) تحقیقات انجام شده هوش معنوی در داخل کشور    41

2-3-2)تحقیقات انجام شده هوش معنوی در خارج کشور    44

منابع    45